Przejdź do treści

List ZLP w sprawie zmiany ulic w Warszawie

Przewodnicząca Rady m. st. Warszawy

Pani Ewa Malinowska-Grupińska

Prezydent m. st. Warszawy

Pani Hanna Gronkiewicz-Waltz
Oddział Warszawski Związku Literatów Polskich stanowczo protestuje przeciwko inspirowanym przez Instytut Pamięci Narodowej próbom zmiany nazw stołecznych ulic, noszących imiona wybitnych polskich ludzi pióra, którzy na trwale zapisali się na kartach dziejów polskiej literatury.

Urodzony i przez lata działający w Warszawie Julian Brun (1886-1942), więzień polityczny II Rzeczypospolitej, potem więziony przez hitlerowców we Francji, był jednym z najważniejszych polskich krytyków literackich i publicystów okresu międzywojennego. Wydana w 1925 roku jego książka „Stefana Żeromskiego tragedia pomyłek” odbiła się w naszym życiu kulturalnym potężnym echem, wywołując falę dyskusji w różnych środowiskach literackich i politycznych. O Julianie Brunie i jego dorobku wspomina każda poważna polska encyklopedia literacka, każdy zarys dziejów literatury polskiej tego okresu.

W jeszcze większym stopniu odnosi się to do Lucjana Rudnickiego (1882-1968), który własnym wysiłkiem wydobył się z nędzy i ciemnoty swego środowiska i jako łódzki robotnik związał się z ruchem socjalistycznym, za co był wielokrotnie więziony przez władze rosyjskie i niemieckie. W okresie międzywojennym autor powieści „Odrodzenie” i tomu opowiadań „Republika Demokratyczna”, po II wojnie wydał głośną opowieść autobiograficzną „Stare i nowe” (cz. I – 1948, cz. II – 1950, cz. III, z którą były kłopoty cenzuralne – 1960). „Stare i nowe”, utwór łączący dokumentalny autentyzm z walorami oryginalnej epiki artystycznej, przedstawiał losy pochodzącego z małego miasteczka chłopca, który dzięki determinacji i samodzielnie zdobywanej wiedzy staje się świadomym robotnikiem i działaczem robotniczym. Pierwsza część „Starego i nowego” doczekała się trzynastu wydań w Polsce i kilku przekładów za granicą.

Podejmowana przez IPN próba eliminacji z mapy Warszawy nazwisk Juliana Bruna i Lucjana Rudnickiego wynika albo z katastrofalnej ignorancji, albo ze świadomego zamiaru zdezawuowania i wykreślenia z dziejów ojczystej literatury jej nurtów lewicowych; w każdym jednak razie jest ona oczywistym działaniem na szkodę polskiej kultury.

List niniejszy przesyłamy w trybie ogłoszonych przez władze Warszawy konsultacji w tej sprawie.

Leave a Reply