Przejdź do treści

Zapomniana konstytucja

W najbliższą sobotę, 9 lipca, kwadrans przed 21.00 w Parku Agrykola rozpocznie się wielkie widowisko historyczne „Konstytucja dla Europy 1831”. Widowisko z udziałem ok. 150 wykonawców wraz ze sztabem współpracowników przygotowuje pomysłodawca i autor scenariusza Olgierd Łukaszewicz.

Artysta sięgnął po mało znany tekst konstytucji dla Europy, napisanej w roku 1831 przez uczestnika powstania listopadowego, Wojciecha Bogumiła Jastrzębowskiego, który ten śmiały projekt zjednoczonej Europy bez wojen, stworzył niemal wśród odgłosów bitewnych, po zmaganiach pod Olszynką Grochowską. Była to nie tylko szlachetna utopia, ale zarys rozwiązań ustrojowo-systemowych, które podjęto później budując zręby Unii Europejskiej, choć projekt Jastrzębowskiego był w tym czasie zapomniane, a jego jedyne wydanie książkowe niemal w całości zniszczone przez rosyjskiego zaborcę. Teraz spoczywa w gablocie w Pałacu Prezydenckim, przypominany od czasu do czasu, ale nadal jest dokument zapoznany.

 

Związek Artystów Scen Polskich, przy wsparciu Narodowego Centrum Kultury, który zainicjował przygotowanie widowiska, o co już od kilku dobrych lat zabiegał Olgierd Łukaszewicz pragnie to zmienić. To widowisko ma więc nie tylko jednorazowo uczcić jego twórcę, ale wprowadzić trwale do obiegu społecznego idee i myśli, jakie legły u jej podstaw. To krzepiące, ze właśnie w Polsce zrodziła się najbardziej w owym czasie dojrzała koncepcja Europy bez wojen, przepojonej duchem współpracy, wolności i zrozumienia.

Rozmawiano o tym kilka dni temu (29 czerwca) podczas konferencji w Instytucie Stosunków Międzynarodowych UW, zwołanej nie przypadkiem przed projektowanym widowiskiem. Podczas Konferencji Olgierd Lukaszewicz przedstawił założenia tej inicjatywy i zamysł artystyczny. Profesor Jacek Raciborski referował wyniki badań nad świadomością narodową, obywatelską i europejską w kilkudziesięciu krajach, Roman Kuźniar nawiązywał do perspektyw intelektualnych, jakie zarysował autor projektu konstytucji europejskiej, a Adam Leszczyński mówił o dzisiejszym stosunku do Unii Europejskiej i jej przyszłości. Okazało się, że wątki podjęte 180 lat temu przez Jastrzębowskiego mają całkiem współczesny ciąg dalszy.

Potwierdza to celność pomysłu, aby tekst Jastrzębowskiego, który zasłynął nie tylko jako twórca konstytucji, ale także florysta i twórca ergonomii, właśnie dzisiaj przypomnieć.

Stanisław Tomaszewski

Leave a Reply