Tomasz Miłkowski o premierze musicalu „Kinky Boots” w Teatrze Dramatycznym m. st. Warszawy w reżyserii Eweliny Pietrowiak i… pielgrzymce Radia Maryja:
Przypadek sprawił, że w tym samym czasie, kiedy odbywała się w warszawskim Teatrze Dramatycznym premiera musicalu „Kinky Boots”, ruszyła pielgrzymka Rodzin Radia Maryja. Każda impreza w innych butach.
Nie wiem, w jakich butach podążali do celu pielgrzymi. Domyślam się, że powinny być wygodne, aby nie dorobić się bąbli albo i poważniejszych kontuzji. Butów jednak nie da się pominąć w przygotowaniach do wędrówki, tak jak butów nie mogą lekceważyć drag queen, bohaterki wspomnianego musicalu, jako narzędzia uprawianego przez nich zawodu. Rzecz jednak nie tyle w butach, ile w nieprzenikalności obu światów. Kiedy posłuchać słów, jakie płynęły podczas pielgrzymki z ust kaznodziei i zestawić je z przesłaniem musicalu, okaże się, że uczestników tych dwóch równoległych zdarzeń dzieli niemal wszystko. Jakby żyli w innych światach, w innych epokach, poruszali się w odmiennych i nieprzechodnich środowiskach. I choć porównywanie pielgrzymki ze spektaklem może wydać się ryzykowne, to ostatnimi laty stało się mniej ekstrawaganckie. Coraz częściej zdarzenia publiczne, uroczystości, także religijne są analizowane w kategoriach widowiskowych. Co więcej, często okazuje się, że to artyści lepiej odczytują potrzeby człowieka, jego niepokoje i nadzieje niż politycy, moraliści czy uczeni.
Z homilii jednego z dostojników Kościoła wygłoszonej w Częstochowie, dowiedzieć się można było, że wszystkiemu
winne są media
To one zawodzą, a zwłaszcza wymieniany z imienia TVN i im podobne. Sączą w duszę narodu jad, upowszechniają antywartości, szkodzą i zatruwają atmosferę. Ojciec Dyrektor dziwował się w swoim wystąpieniu, że są jeszcze i to nie tak znowu nieliczne spółki, i to państwowe, które tym złym mediom wciskają pieniądze na reklamy, a tym samym podtrzymują żywot narzędzi złych mocy. Pytał Dyrektor, jak to możliwe, żeby prezesi tych spółek tak lekkomyślnie obdarowywali złe media i sugerował, że może warto się tym prezesom przyjrzeć, może by ich zmienić, przypomnieć komu winni służyć: „Czy to jest dobrze? – pytał. – Czy to jest dobra zmiana? Kto to robi? Jak tacy są ci w tych spółkach szefowie, to trzeba ich zmienić” (cytuję za „Dziennikiem Zachodnim”).
Ten ton połajanki najwyraźniej udzielił się biskupowi kaliskiemu, który snuł opowieść o niebezpieczeństwie, czyhającym na polskie społeczeństwo, które powinno być jednolite (życie poczęte, małżeństwo, rodzina itp., ta sama co zwykle mantra), a nie podzielone, a tymczasem ulega złym wpływom, które roznieca
chory pluralizm
Biskup senior z diecezji kaliskiej Stanisław Napierała wskazywał więc na „chorych pluralistów”, także w świecie mediów: „pluralizm został zainfekowany ideologią liberalizmu, oderwano go bowiem od Stwórcy, od obiektywnych norm moralnych i etycznych, w imię pluralizmu zaczęto stawiać na równi zło z dobrem, kłamstwo z prawdą, piękno z brzydotą (…). Dzisiaj zło w najrozmaitszych formach i wynaturzeniach jest powszechnie akceptowane, jest zrównywane z dobrem i legalizowane, dlatego że przedstawiane jest właśnie jako przejaw pluralizmu”. A Ojciec Dyrektor komentował: „Jeden duch i jedno serce. Nie można dać się podzielić, a oni nas dzielą i dzielą. Pluralizm uprawiają, o którym mówił ks. bp Stanisław. Pluralizm wielki, dzielić i dzielić”.
Rzecz wielce osobliwa. Pluralizm odmieniany przez wszystkie przypadki był przecież w schyłkowych latach PRL podstawą zbliżenia demokratycznej opozycji i liberalnie zorientowanych działaczy partyjnych. Pluralizm – jako zaplecze ideowe – legł u podstaw budowy okrągłego stołu i porozumienia. Dzisiaj okazuje się, że nie tylko ten mebel stary, ale też idea zużyta niby wyżęta ścierka. Jak pokrętną i daleką drogę odbyła część byłej opozycji demokratycznej i dostojników Kościoła ongiś pluralizmowi sprzyjających, że dzisiaj zagrzewają do odrzucenia pluralizmu i to z towarzyszeniem listów gratulacyjno-dziękczynnych pana prezydenta i pani premier i w obecności połowy rządu, z aprobatą wysłuchującego tego typu refleksji.
Tak tedy w pielgrzymich butach pod Jasną Górą Rodziny Radia Maryja spotkały się, aby dekretować zamknięcie wspólnoty katolickiej na każdego innego, inaczej myślącego. Kto nie z nami, ten przeciwko nam, żadnych ustępstw, żadnego dialogu.
Zupełnie
inne buty
zakładają artyści Teatru Dramatycznego. Zakładają nie tylko podczas spektaklu, bo – co warte zauważenie – ekipa musicalu „Kinky Boots” wzięła udział w warszawskiej Paradzie Równości, dając wyraz swojej sympatii ze środowiskami LGBTQ i otwartości na każdego człowieka, który chce żyć wedle własnego wyboru. Pielgrzymka Rodzin Radia Maryja, mimo że odbywała się na świeżym powietrzu, niosła Polsce zaduch, musical „Kinky Boots”, mimo że wystawiany w murach teatru, tchnął świeżym powiewem, choć prawdę mówiąc, niczego nie odkrywał, o czym nie byłoby wiadomo. Tolerancja, otwarcie, swoboda myślenia i tworzenia to przecież kanon wartości podstawowych.
„To świetna historia – mówiła o tym musicalu jego reżyserka Ewelina Pietrowiak. – Nie jest to typowy romans, choć nie brakuje – w tle – historii miłosnych. To historia o tolerancji, akceptacji, o tym, że nie wolno nam oceniać człowieka, opierając się na powierzchownym jedynie wrażeniu. Czasami może się okazać, że przyjaciel to ktoś niespodziewany, kogo byśmy o tę przyjaźń nie podejrzewali”.
Scenariusz oparty jest na prawdziwej historii. Początkowo zainspirowała brytyjskiego reżysera Juliana Jarrolda, który 12 lat temu nakręcił na jej podstawie film, w Polsce pokazywany pod niezbyt fortunnym tytułem „Kozaczki z pieprzykiem”. Po kilku latach (2012) wróciła do niej topowa amerykańska wokalistka Cyndy Lauper (muzyka i słowa piosenek) i napisała swój pierwszy musical, który okazał się przebojem. Najlepszym tego potwierdzeniem jest 6 wyróżnień Tony za najlepszy broadwayowski spektakl muzyczny. Od tego czasu musical krąży po całym świecie, a teraz zawitał do Teatru Dramatycznego.
Historia nie jest skomplikowana. Charlie Price, namawiany przez ojca do przejęcia rodzinnej fabryki obuwia, wykręca się i wraz z narzeczoną zamierza szukać szczęścia w Londynie. Niespodziewana śmierć ojca sprawi, że staje oko w oko z kłopotami właściciela – okazuje się, że nikt już porządnych butów firmy „Price i syn” nie chce kupować. Zanosi się na bankructwo, ale dzięki przypadkowemu spotkaniu z Lolą, przebojową londyńską drag queen, odkrywa rynkową niszę. Postanawia produkować ekscentryczne, seksowne buty dla drag queen, a Lolę vel Simona nakłania, aby został/ła jego projektantką. Współpraca nie jest łatwa, prowincja reaguje na transwestytę jak to prowincja, a i sam Charlie nie jest wolny od uprzedzeń. A jednak Charlie i Simon potrafią odnaleźć się we wspólnej pracy i przyjaźni.
Wygląda to na powiastkę edukacyjną z morałem, ale dzięki błyskotliwym dialogom, muzyce i piosenkom to nieskrywane
pozytywne przesłanie
nie zamęcza dydaktyzmem. Więcej nawet – to przesłanie publiczność przyjmuje z ulgą, uwolniona wreszcie od natrętnej retoryki rozmaitej maści naprawiaczy świata, którzy wciąż pouczają i straszą ludzi odmiennie myślących. Finałowa piosenka, manifest wolności i samoakceptacji, łączy emocjonalnie scenę i widownię. A najważniejsze, że spektakl grany jest z porywającą energią i pełnym profesjonalnym przygotowaniem.
Na pierwszym planie błyszczy Krzysztof Szczepaniak, aktor(łac. actor), osoba grająca jakąś rolę w teatrze lub fi... More obdarzony wieloma talentami, umiejętnie pielęgnowanymi pod skrzydłami Teatru Dramatycznego: wrodzonym poczuciem komizmu, bezbłędny ruchowo i wokalnie. Już samo jego wejście na scenę elektryzuje widownię, a potem każde pojawienie się obiecuje niespodzianki. Lola występuje z towarzyszeniem swoich Aniołków – to czwórka aktorów, niektórzy są jeszcze studentami Akademii Teatralnej (Kamil Mróz, Kamil Studnicki, Jakub Szyperski, Mirosław Woźniak) – którzy wcielają się w kwartet wokalno-taneczny drag – wszyscy z fenomenalnym wyczuciem formy i prawdy. Równie udane są role załogi firmy obuwniczej na czele z Mateuszem Weberem (Charlie), który przekonująco ukazuje duchowe rozterki bohatera, a w partiach wokalnych nie ustępuje Loli, i roztańczonym Mariuszem Drężkiem jako majstrem.
Idealne zgranie całego zespołu, partii wokalnych i tanecznych, precyzyjna scenografia świetlna, wykorzystanie przestrzeni, która płynnie zmienia charakter(gr. charakter = wizerunek), postać literacka o wyraźnie i... More w zależności od drobnych detali – wszystko to sprawia, że mamy do czynienia z produkcją świetnie naoliwioną, działającą niezawodnie, która ma przynieść oczekiwany przez wszystkich finał. Popatrzcie: jednak im się udaje. Nie powinno, tyle było przeciwności, ale jednak to możliwe, jeśli tylko zdobędziesz się na to, aby zaakceptować kogoś innego od siebie. A to zupełnie inna para butów.
Tomasz Miłkowski
KINKY BOOTS na podstawie scenariusza Geoffa Deana i Tima Firtha do filmu „Kinky Boots”, wytwórni Miramax, autor libretta Harvey Fierstein, muzyka i słowa Cyndi Lauper, tłum. libretta i tekstów piosenek Michał Wojnarowski, reż. Ewelina Pietrowiak, scenografia Aleksandra Gąsior, choreografia(gr. choreia = taniec + grapho = piszę), sztuka tworzenia u... More Paulina Andrzejewska, kier. muz. Urszula Borkowska, przygot. wokalne Anna Grabowska, reż. świateł Łukasz Różewicz, kier. produkcji Ewa Słobodzianek, Teatr Dramatyczny, Scena im. Gustawa Holoubka, premiera 7 lipca 2017