Przejdź do treści

Sprawozdanie z działalności Klubu Krytyki Teatralnej AICT w latach 2009-2012

Od 29 stycznia 2009 do października 2012 Zarząd Klubu Krytyki Teatralnej, pod przewodnictwem Tomasza Miłkowskiego, działał w składzie: Joanna Biegalska, Henryk Bieniewski, Bożena Frankowska – wiceprzewodnicząca, Grzegorz Konat, Jadwiga Opalińska – wiceprzewodnicząca, Agnieszka Pudlis, Walentyna Mikołajczyk-Trzcińska, Justyna Hofman-Wiśniewska – sekretarz. Po pierwszym roku kadencji z pracy w Klubie wycofał się Grzegorz Konat.

 

Klub prowadził szeroką działalność międzynarodową

  • podczas festiwalu Premio Europa, Wrocław (2009) zorganizował Międzynarodowe Kolokwium (31 marca-1 kwietnia 2009 r.) pod hasłem „Sztuka aktorska przed i po Grotowskim” wraz z Instytutem Grotowskiego; w kolokwium ze strony polskiej udział wzięli: Maja Komorowska, Barbara Osterloff, Ludwik Flaszen, Jarosław Fret, Andrzej Żurowski (referat) i Tomasz Miłkowski (referat i prowadzenie całości). W festiwalu wzięli udział ponadto członkowie KKT: Wiesław Geras, Krystyna Gucewicz-Przybora, Barbara Folta, Ewa Kielak-Ciemniewska, Anna Leszkowska, Joanna Puzyna-Chojka, Magdalena Raszewska, Konrad Szczebiot, Walentyna Mikołajczyk-Trzcińska, Justyna Hofman-Wiśniewska.

  • w 2009 z inicjatywy Wiesława Gerasa, dyrektora WROSTJA, w Kownie odbył się pierwszy festiwal monodramów państw bałtyckich, Monobaltija, pod kierownictwem Aleksandra Rubinovasa, w którym Tomasz Miłkowski był członkiem jury, a w rok później, podczas drugiego festiwalu przewodniczył jury; w roku 2012 po raz trzeci uczestniczył w jury;

  • Polska delegacja AICT uczestniczyła w Kongresie w Erywaniu (VI 2010), gdzie wiceprzewodniczący honorowy AICT Andrzej Żurowski został odznaczony Medalem za zasługi dla kultury Armenii; w skład delegacji wchodzili także: Walentyna Mikołajczyk-Trzcińska i Tomasz Miłkowski;

  • reprezentacja Klubu wzięła udział w Festiwalu z okazji Europejskiej Nagrody Teatralnej w Sankt Petersburgu (2011), gdzie Tomasz Miłkowski prowadził międzynarodowe warsztaty krytyki teatralnej (grupę rosyjską), a polską delegację tworzyli Ewa Kielak-Ciemniewska, Konrad Szczebiot, Walentyna Mikołajczyk-Trzcińska, Joanna Puzyna-Chojka i Agnieszka Pudlis;

Przewodniczący KKT uczestniczył w międzynarodowych seminariach, m.in.:

  • podczas Holland Festival w Amsterdamie (18-21 maja 2009, referat),

  • w trakcie festiwalu teatralnego w Pilznie (Czechy, 9-13.09.2009, referat),

  • w spotkaniu w Bratysławie (21.10.2009),

  • w Mariborze w Słowenii w konferencji krytyków i teatrologów „Interkrytyka”, gdzie wygłosił referat „Kim jest krytyk” (2010),

  • w panelu krytyków i teatrologów w Salamance w Hiszpanii (2011),

  • w festiwalu w Pilznie 2012 (udział w panelu)

Przedstawiciele Klubu brali udział w międzynarodowych konferencjach i warsztatach:

  • podczas seminarium w Bratysławie referat nt. koncepcji teatru narodowego wygłosiła Magdalena Raszewska (2010)

  • Zuzanna Talar wzięła udział w warsztatach podczas festiwalu lalkowego w Finlandii (2011)

  • Grzegorz Konat wziął udział w warsztatach międzynarodowych we Wrocławiu (2009)

  • Dorota Mieszek wzięła udział w warsztatach międzynarodowych w Amsterdamie (2009)

  • Ewa Uniejewska, Katarzyna Olczak wzięły udział w warsztatach międzynarodowych w Warszawie (2012)

  • Konrad Szczebiot wziął udział w seminarium w Tbilisi (IX 2012, referat)

  • Konrad Szczebiot, Krzysztof Kucharski i Tomasz Miłkowski wzięli udział w kolokwium w Jelczu podczas międzynarodowego festiwalu Melodrama (VIII 2012)

Przewodniczący KKT uczestniczył w posiedzeniach Komitetu Wykonawczego AICT: w 2009 – we Wrocławiu (IV) i Pilznie (IX), w 2010 – w Vallabh Vidyanagar, Indie (I) i Mariborze w Słowenii (X), w 2011 – w Sankt Petersburgu (IV) i Tbilisi (X), w 2012 roku – w Warszawie (III). Nie wziął udziału w posiedzeniu w Chicago z powodu odrzucenia wniosku o finansowanie kosztów podróży przez Instytut Mickiewicza.

Klub organizował sesje krajowe:

  • w Domu Dziennikarza sesję naukową przygotowaną w Roku Słowackiego „Kordian nie chce zejść ze sceny” (16.10.2009); wystąpienia przedstawili: Jadwiga Opalińska, Justyna Hofman-Wiśniewska, Jarosław Kilian i Tomasz Mikowski, który seminarium także prowadził.

  • w Teatrze Polskim spotkanie współtwórców i pierwszych recenzentów spektaklu Wojciecha Siemiona „Wieża malowana” – 50 lat później (7.12.2009) z jego udziałem oraz Jerzego Pomianowskiego, Edwarda Pałłasza, Wiesława Gerasa, Ernesta Brylla, którzy otrzymali medal pamiątkowy „Pół wieku Wieży malowanej”, zaprojektowany przez art. rzeźbiarza Wiesław Janasza. Medal otrzymali też nieobecni na spotkaniu Ludwik Flaszen i Adam Kilian. Medale wręczali Sławomira Łozińska (w imieniu Teatru Ateneum, który medal ufundował) oraz przewodniczący KKT.

  • w Domu Dziennikarza sesję „Wykluczeni – droga bez powrotu” (30.09.2010); wystąpienia przedstawili Joanna Puzyna-Chojka, Justyna Hofman-Wiśniewska, Stanisław Zawiśliński i Tomasz Miłkowski; w towarzyszących programowi imprezach wzięli także udział m.in. Stefan Chwin i Jan Bończa-Szbłowski;

  • Klub był partnerem Festiwalu Gwiazd w Żyrardowie (11-19.09.2010); w spotkaniach uczestniczyli Walentyna Mikołajczyk-Trzcińska, Tomasz Miłkowski i zaproszeni artyści (m.in. Emilia Krakowska, Paulina Holtz i Joanna Żołkowska);

  • wspólnie z Wrocławskim Towarzystwem Przyjaciół Teatru i Państwową Szkołą Teatralną w Krakowie Filia we Wrocławiu Klub zorganizował panel dyskusyjny „Czy Teatr Jednego Aktora jest teatrem ubogim?” (22.11.2010) z udziałem Ludwika Flaszena;

  • Polska sekcja AICI/KKT była jednym z patronów projektu „Pianista Warszawy – Władysław Szpilman” (2011).

  • Grupa członków KKT uczestniczyła w wyjeździe studyjnym, zorganizowanym przez Justynę Hofman-Wiśniewską, do Teatru Arka we Wrocławiu (2011)
  • Klub był partnerem projektu „Wzajemność” z okazji Roku Aktywności Osób Starszych i Solidarności Międzypokoleniowej (X 2012, m.in przegląd spektakli Teatru TV w Teatrze Powszechnym z udziałem prof. Jacka Hołówki, Agaty Buzek, Olgi Sawickiej, Andrzeja Barańskiego, Krzysztofa Domagalika i Andrzeja Strzeleckiego).

 

Klub angażował się w promocje książek: „Leksykon dramatopisarzy” Janusza Termera (23.02.2009, Warszawa, klub Tarabuk), „Teatr Siemion” Tomasza Miłkowskiego (24.11.2009, Wrocław, Warszawa w Teatrze Ochoty, festiwal teatrów jednego aktora w Toruniu), „Modrzejewska. ShakespeareStar” Andrzeja Żurowskiego (21.05.2010, promocja z udziałem Krystyny Jandy), „Czy teatr jednego aktora jest teatrem ubogim” Wiesława Gerasa i Tomasza Miłkowskiego (2011, spotkania promocyjne we Wrocławiu i w Toruniu z udziałem grona współautorów).

Klub przyznawał nagrody:

  • Nagrodę im. Stefana Treugutta – Maciejowi Prusowi za telewizyjną realizację „Wyzwolenia” Stanisława Wyspiańskiego (9.02.2009); od roku 2010 nagrodę zawieszono w związku ze znacznym spadkiem telewizyjnej produkcji teatralnej,

  • Nagrodę im. Wojciecha Bogusławskiego – Piotrowi Kamińskiemu za teatralną książkę „1000 i jedna Opera” (16.02.2009),

  • Nagrodę im. Boya 2009 – Januszowi Wiśniewskiemu za jego autorskie spektakle w Teatrze Nowym w Poznaniu, a w szczególności inscenizacje „Fausta”, „Burzy” i „Arki Noego”, odnowiono też Nagrodę Boya z okazji 50-lecia premiery „Wieży malowanej Wojciechowi Siemionowi (24 listopada 2009); Nagrodę im. Boya 2010 – Januszowi Gajosowi za wybitne osiągnięcia aktorskie na deskach Teatru narodowego (17.09.2010), Nagrodę im. Boya 2011 – Agnieszce Glińskiej za wybitne osiągnięcia reżyserskie w Teatrze Współczesnym i Narodowym, Nagrodę im, Boya 2012 Henrykowi Talarowi za wybitne osiągnięcia aktorskie ze szczególnym uwzględnieniem roli Prospera w Szekspirowskiej „Burzy” w reż. Igora Gorzkowskiego (Studio Teatralne Koło/Teatr Ochoty).

  • Nagrodę Modjeska Prize – (nagroda ustanowiona przez polską sekcję AICT, polski Ośrodek ITI i Instytut Teatralny) Isabelle Huppert (30.04.2011),

  • Nagrodę im. Ireny Solskiej – (nagroda ustanowiona przez polską sekcję AICT w roku 2011) – Danucie Szaflarskiej za wybitne osiągnięcia artystyczne (27.03.2011 i Ninie Andrycz (27.03.2012) – pod nieobecność artystki laudacje wyghlosiła Krystyna Gucewicz-Przybora.

 

Dzięki staraniom polskiej sekcji AICT oraz przy wsparciu finansowym Prezydent m.st. Warszawy Klub zorganizował Warsztaty Krytyki Teatralnej (5.09. – 19.12.2009), w których uczestniczyło ponad 30 uczestników. W ramach warsztatów odbyły się spotkania m.in. z Izabellą Cywińską, Emilią Krakowską, Henrykiem Bieniewskim, Sylwestrem Biragą, Pawłem Dobrzyckim, Krzysztofem Miklaszewskim, Henrykiem Talarem, Jerzym Satanowskim, Maciejem Wojciechowskim, Andrzejem Żurowskim. Grupa absolwentów postanowiła utworzyć w ramach Klubu Krytyki Teatralnej koło młodych. Kolejna edycja warsztatów miała miejsce w marcu i kwietniu 2010 roku. Zajęcia warsztatowe, seminaria i wykłady prowadzili m.in. Bożena Frankowska, Dobrochna Kędzierska, Jadwiga Opalińska, Anna Leszkowska oraz Justyna Hofman-Wiśniewska i Tomasz Milkowski, którzy całość organizowali.

W 2010 roku trwały już przygotowania do zorganizowania wiosną 2012 roku 26. Kongresu AICT w Warszawie. W 2010 roku patronat honorowy nad Kongresem objął minister kultury Bogdan Zdrojewski. W 2011 roku powołano Komitet Organizacyjny Kongresu (przewodnictwo honorowe objął Henryk Bieniewski, przewodnictwo Komitetu Organizacyjnego Tomasz Milkowski, a dyrektorką generalną Kongresu została Justyna Hofman-Wiśniewska), podjęto skuteczne starania w Ministerstwie Kultury i DN oraz Instytucie Teatralnym o sfinansowanie Kongresu.

W trakcie przygotowań odbyła się wizyta studyjna przewodniczącego i sekretarza generalnego AICT (X 2011), podczas której zorganizowano panel poświęcony zasadom postępowania krytyka teatralnego (5 X 2011). W panelu oprócz naszych gości uczestniczyli m.in. Bożena Frankowska, Jadwiga Opalińska, Magdalena Raszewska, Henryk Talar i Tomasz Miłkowski.

26 Kongres Międzynarodowego Stowarzyszenia Krytyków Teatralnych z udziałem około 100 krytyków z 40 krajów świata oraz ok. 50 krytyków i artystów z Polski obradował w Warszawie w dniach 26-30 marca 2012. Polska sekcja IATC/AICT – Klub Krytyki Teatralnej Stowarzyszenia Dziennikarzy RP już po raz czwarty była gospodarzem Kongresu wraz z Odziałem Warszawskim SD RP, a Warszawa gościła Kongres po raz trzeci. Oficjalną delegację polskiej sekcji AICT/IATC stanowili Andrzej Żurowski i Tomasz Miłkowski (obaj z urzędu jako funkcyjni AICT) i Walentyna Mikołajczyk-Trzcińska oraz Katarzyna Michalik-Jaworska wskazane przez Zarząd KKT.

Kongres został zorganizowany ze środków przyznanych przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego przy współpracy Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego, pod honorowym patronatem Ministra Kultury i Prezydent m.st. Warszawy. W przygotowaniach uczestniczyło ok. 40 osób, reprezentujących Odział Warszawski oraz Klub Krytyki Teatralnej oraz grupa studentów-wolontariuszy, a siedziba Oddziału pełniła rolę sekretariatu Komitetu Organizacyjnego. Zaplecze organizacyjne i techniczne, choć skromne, okazało się wystarczające dla zapewnienia sprawnej organizacji przedsięwzięcia, którego merytoryczną stroną zajmował się zarząd Klubu. Podczas Kongresu krytycy i artyści polscy przedstawili referaty i występowali w dyskusji; referat wprowadzający wygłosił Jerzy Limon, referaty: Magdalena Raszewska, Magdalena Gołaczyńska, Dominika Łarionow, Jacek Głomb; w panelu o polskim teatrze, prowadzonym przez Walentynę Mikołajczyk-Trzcińska wystąpili Renata Jasińska, Jan Englert, Sylwester Biraga i Jacek Głomb; Warszawę teatralną zaprezentował Tomasz Miłkowski podczas spotkania uczestników Kongresu z warszawskim środowiskiem teatralnym w Teatrze Ateneum w Międzynarodowym Dniu Teatru, słowo powitalne wygłosił Andrzej Żurowski, serie wydawnicze Aict i WTPK zaprezentowali Wiesław Geras i Tomasz Miłkowski.

Krytycy i teatrolodzy obecni na Kongresie opublikowali wiele artykułów specjalistycznych poświęconych polskiemu teatrowi, a także relacji z Kongresu, m.in. we Włoszech, Wielkiej Brytanii, Szwecji, Francji, Hiszpanii, Portugalii. Obszerne relacje z Kongresu i internetowe wydanie książki Zawsze teatr ukazały się na stronie klubowej: www.aict.art.pl oraz specjalnej stronie poświęconej Kongresowi www.teatrnaswiecie.aict.pl, a także stronie Oddziału Warszawskiego. W przygotowaniu są internetowe wydania książek kongresowych w polskiej wersji językowej oraz zbiór wszystkich relacji i artykułów opublikowanych za granicą z okazji Kongresu. W zgodnej opinii delegatów warszawski Kongres zarówno pod względem programowym, jak i organizacyjnym uważany jest za jeden z najlepszych w historii stowarzyszenia.

Przewodniczący KKT został wybrany wiceprezesem AICT.

Klub prowadził działalność wydawniczą:

kwartalnik „Yorick” na stronie www.aict.art.pl pod redakcja Tomasza Miłkowskiego i Justyny Hofman-Wiśniewkskiej – 14 edycji w kadencji, w tym dwa podwójne objętościowo wydania specjalne: poświęcone wrocławskim festiwalom teatru jednego aktora i fenomenowi teatru jednoosobowego oraz dorobkowi Kongresu AICT w Warszawie – Zawsze teatr; na łamach „Yoricka” publikowało ok. 200 autorów

Newsletter– w 2009 roku – 14 wydań, 2010 roku – 7 wydań, 2011 – 8 wydań, w 2012 – 4 wydania

międzynarodowy półrocznik „Critical Stages” co roku dwie edycje (współpraca); w kolejnych wydaniach ukazało się m.in. pokłosie seminarium „Sztuka aktorska po Grotowskim” i referaty wygłoszone podczas seminarium „Teatr poza teatrem”, trwającego w trakcie Kongresu warszawskiego AICT

Kwartał w Teatrzedodatek specjalny Yoricka pod redakcją Ewy Sośnickiej-Wojciechowskiej poświęcony zapowiedziom premier i wydarzeń teatralnych w całym kraju – do współpracy udało się pozyskać kilkanaście osób, w tym spośród członków Klubu: Alinę Kietrys, Justynę Gajek, Anetę Głowacką, Iwonę Jędrzejewską, Marzenę Dobosz i Katarzynę Michalik-Jaworską; pierwsze wydanie Kwartalu ukazało się na naszej stronie pod koniec 2012 roku

publikacje książkowe:

bibliofilskie wydanie „Alfabetu Krytyków Teatralnych. Zeszyt I” (2009) pod redakcją Bożeny Frankowskiej, Justyny Hofman- Wiśniewskiej i Tomasza Miłkowskiego

bibliofilskie wydanie broszury W teatrze i obok (2011), zawierającej prace uczestników warsztatów krytyki teatralnej organizowanych przez KKT pod red. Justyny Hofman-Wiśniewskiej

Transformation: Polish Theatre after 1989” – książka w języku angielskim poświęcona transformacji polskiego teatru (2011) pod redakcją Bożeny Frankowskiej i Tomasza Miłkowskiego

Boy Award Winners 2001-2011” (2012), w angielskiej wersji językowej pod redakcją Bożeny Frankowskiej i Tomasza Miłkowskiego

Teatr poza teatrem” (2011), katalog Kongresu AICT i program seminarium podczas Kongresu w 3 wersjach językowych pod redakcja Tomasza Miłkowskiego

Zawsze teatr” – papierowa wersja Yoricka zawierająca pokłosie 26. Kongresu AICT (2012), częściowo w języku angielskim; wybór tekstów; Justyna Hofman-Wiśniewska, Tomasz Miłkowski; redakcja Anna Leszkowska, Marzena Dobosz

Wszystkie książki związane z Kongresem zaprojektował graficznie Janusz Golik, a opublikowało Wydawnictwo Skorpion (redaktor naczelny – Stanisław Zawiśliński)

bibliofilskie wydanie broszury z okazji 50-lecia premiery Wieży Malowanej (2009) pod redakcją Justyny Hofman-Wiśniewskiej

Nowością w działalności klubu było utworzenie strony AICT na Facebooku, w której rewitalizacji uczestniczy Ewelina Drela, a także strony Atlas Teatralny Stolicy.

Odrębne sprawozdanie obejmuje działalność Koła Młodych KKT.

 

Przewodniczący KKT

Tomasz Miłkowskiego

Warszawa, 4 stycznia 2013

Leave a Reply