Przejdź do treści

Kongresowe zapiski

26 marca

 

W Instytucie Teatralnym o godz. 21:00 miało miejsce nieoficjalne otwarcie Kongresu. Gości przywitał przewodniczący sekcji polskiej AICT/IATC Tomasz Miłkowski. Głos zabrał również prezydent stowarzyszenia Yun Cheol Kim oraz dr hab. Magdalena Raszewska. Obecny był przedstawiciel Ministra Kultury, dyrektor Zenon Butkiewicz.

N/z: Uczestnicy Kongresu w Żelazowej Woli, fot. Anna Kędziorek

 

27 marca

 

26. Kongres AICT został otwarty w Sali Kolumnowej Związku Nauczycielstwa Polskiego w Warszawie. Honorowy przewodniczący polskiej sekcji i wiceprzewodniczący honorowy AICT, prof. Andrzej Żurowski przywitał gości już po raz czwarty na kongresie organizowanym w Polsce, po raz trzeci w Warszawie.

Dr Zenon Butkiewicz w imieniu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego wyraził nadzieję, że obrady przyniosą cenne wnioski i konkluzje. Gospodarze kongresu – Marek Kuliński, przewodniczący Oddziału Warszawskiego SDRP i dr Tomasz Miłkowski, przewodniczący Komitetu Organizacyjnego Kongresu, przywitali uczestników. Głos zabrał również przewodniczący IATC/IATC prof. Yun-Cheol Kim.

Otwarcie kongresu uświetnili swoją obecnością prezes ZASP Olgierd Łukaszewicz oraz prezes TKT Lech Śliwonik. Wiesław Geras, dyrektor festiwali teatrów jednego aktora zaprezentował dorobek edytorski Wrocławskiego Towarzystwa Przyjaciół Teatru, publikującego serię monografii pod nazwą „Czarna Książeczka z Hamletem”.

 

Seminarium „Teatr poza teatrem” poprzedziło wprowadzenie prof. Jerzego Limona „Wokół sceny w 60 minut”, który podkreślał, że tylko dwa elementy są nieodzowne, by zaistniał teatr. Aktor i widz. Na dowód tego zaprezentował fragment filmu Andrzeja Wajdy „Aktorzy przyjechali”, happening szekspirowski, który odbył się na Długim Targu w Gdańsku 14 września 2009 roku. Był wówczas tylko aktor i widz. I był teatr.

 

I sesję seminarium prowadził prof. Don Rubin (Kanada). Prof. Magdalena Raszewska w swoim wystąpieniu „Reżyser walczy z przestrzenią” ukazała zmiany – pod wpływem nowych trendów dramaturgicznych i reżyserskich – przestrzeni scenicznej. Yi Joung NOH („Koreańscy artyści wolą teatr”), opisała przywiązanie koreańskich dramaturgów, reżyserów i aktorów do instytucjonalnego teatru, z którego nie mają na razie potrzeby uciekania ze swymi spektaklami. Maria SÄKÖ z Finlandii mówiła o „Wzmacniającej i oczyszczającej wartości teatru poza teatrem”, czyli wyjściu poza teatralne mury i sprowokowaniu widowni do innego odbioru przedstawienia w otoczeniu, którego doświadczamy codziennie. Maria Helena SERODIO z Portugalii naświetliła „Zejście ze sceny: „koncepcję „perfist” Luisa Castro i jego projekt teatralny Karnart”. Artysta ten ze swoją pracą wyszedł się z teatru do innych przestrzeni i oddał się koncepcji „perfist”, czyli połączeniu instalacji i performansu. Ludmila PATLANJOGLU z Rumunii przygotowała wystąpienie o cenionym w całej Europie reżyserze Silviu Purcărete („Silviu Purcărete i Apokalipsa w nas”). Motywem przewodnim spektakli tego reżysera jest hiperbola jako symbol utraty nadziei w życiu każdego człowieka. Dr Magdalena GOŁACZYŃSKA mówiła o „Teatrze lokalnym w ruinach”, czyli twórcach, którzy szukają na Dolnym Śląsku nowych inspiracji, poszerzają granice teatru. Teatr pojawia się w dzielnicach uchodzących za niebezpieczne, pozwalając przekroczyć granice nieznanej społeczności lokalnej. Michel Vaïs z Québecu („Poza teatrem w sercu teatru”) opowiedział o pewnym wydarzeniu teatralnym podczas Kongresu Teatralnego w Montrealu. Spektakl Szkoły żon Moliera odbywał się w kilku miejscach, a widzowie w trakcie przedstawienia słuchali krytycznego komentarza reżysera. Jeffrey Eric JENKINS z USA („Broadway: Przestrzeń teatralna jako spektakl”) przypomniał dzieje Broadwayu jako centrum teatralnego, gdzie powstało 40 teatrów, ale zaniedbywane zaczęły z czasem umierać. Niektóre udało się uratować. Uczestnicy kongresu zobaczyli krotki film o historii jednego z broadwayowskich teatrów..

 

Tomasz Miłkowski poprowadził uroczystość wręczenia nagrody polskiej sekcji IACT/AICT. Nina Andrycz otrzymała nagrodę im. Ireny Solskiej. Laudację – pod nieobecność artystki, która przesłała podziękowania za nagrodę, usprawiedliwiając swoją absencję – wygłosiła Krystyna Gucewicz.

 

Z okazji Międzynarodowego Dnia Teatru uczestnicy kongresu spotkali się z przedstawicielami warszawskiego środowiska teatralnego i polskimi krytykami w Teatrze Ateneum. Podczas uroczystości, którą prowadziła dyrektor naczelna teatru Sławomira Łozińska, przemówienia gratulacyjne wygłosili prezydent Warszawy prof. Hanna Gronkiewicz-Waltz i przewodniczący AITC/IATC prof. Yun-Cheol Kim. Tomasz Miłkowski scharakteryzował Warszawę jako centrum życia teatralnego.

Zuzanna Talar

 

28 marca

 

W wyjątkowo piękne jak na marcowe przedpołudnie (17 stopni w skali Celsjusza) wybraliśmy się wraz z gośćmi Kongresu na krótką wycieczkę po Mazowszu. W programie – Żelazowa Wola. Park, pałacyk, koncert i oczywiście pamiątki z Chopinem w tle. Funkcję gospodarza i duchowego przewodnika zacnego towarzystwa w osobach Prezydenta AICT – Kim Yun – Cheol, sekretarza generalnego Michel Vaisa, wybitnych krytyków z kraju i świata pełnił Tomasz Miłkowski. A ponieważ pogoda była bez wątpienia największym sukcesem organizacyjnym tego dnia, wylegiwanie się w słońcu na ławeczkach, przy dźwiękach nostalgicznych mazurków było niezwykle urokliwym punktem wycieczki.

Zmęczone świeżym powietrzem i upojone artystycznymi doznaniami towarzystwo zapakowane zostało do autokaru i przewiezione na obiad do barokowego zespołu pałacowego w Radziejowicach. Wśród kryształów i sreber, w podniosłym nastroju towarzyszącym tak miejscu, jak i przemowom naszych dostojnych gości wznieśliśmy toast za przyjaźń i oddaliśmy się ociekającemu polskością posiłkowi.

W doskonałych humorach goście udali się na spacer po przypałacowych włościach, podziwiając zarówno wyjątkowo bogatą jak na tę porę roku florę parku, jak i wystawy rzeźby klasycznej oraz nowoczesnej. Z ociąganiem wsiadali do autokaru, który zawiózł ich do hotelu.

Katarzyna Michalik – Jaworska

 

29 marca

 

Kapila Vatsyayan z Indii otrzymała międzynarodową nagrodę Thalia Prize, przyznawaną za wybitny wkład do refleksji nad teatrem. Laureatka nie odebrała nagrody osobiście, wysłuchaliśmy nagranego przez Nią przemówienia (film video), laudację wygłosiła Margareta Sörenson (Szwecja) i prof. Ravi Chaturvedi (Indie), a ceremonii przewodniczył sekretarz generalny AICT/IATC Michel Vais (Kanada).

Drugą sesję seminarium Teatr poza teatrem prowadził Ian Herbert (Wielka Brytania), wzięło w niej udział 9 prelegentów. Jonathan Abarbanel (USA) opowiadał o teatrze na ulicach i w parkach Chicago. O teatrach ulicznych (prawie nieistniejących, najpopularniejszą tam formą teatru jest bowiem cyrk) w Nigerii mówił Emmanuel Samu Dandaura, a Reema Gehi z Indii o próbach wykorzystywania alternatywnych przestrzeni w Bombaju. Margareta Sörenson (Szwecja) dowodziła, że przenoszenie teatru do nowych miejsc i przestrzeni stwarza szansę pozyskania nowej publiczności. Robert Cohen (USA) opisywał teatr mobilny na przykładach trzech spektakli nowojorskich i dwóch rumuńskich. Sytuację teatru w Afryce Południowej nakreślił Brent Meersman, konstatując, że klasyczny teatr (w budynku teatralnym) nie cieszy się tam zbyt dużą frekwencją. Savas Patsalidis z Grecji zajął się powrotem teatru dokumentalnego i narratora na scenie lub w innym miejscu, natomiast Manabu Noda opisał stan teatru w Japonii po tsunami 11 marca 2011 r. Na koniec II sesji wystąpił dyrektor teatru w Legnicy, Jacek Głomb, który udowadniał, że przez adaptację teatralną różnych miejsc zbudował tam najbardziej promiejski teatr w Polsce.

III sesję seminarium poprowadziła Patricia Keeney z Kanady, a wzięło w niej udział 8 mówców. Rasa Vasinauskaité (Litwa) opisała przemiany zachodzące w teatrze swojego kraju w ciągu ostatnich dwóch dekad. O niezależnym teatrze alternatywnym w Bułgarii i często zaskakujących miejscach jego powstawania mówiła Elena Peneva. Akiko Tachiki (Japonia) zajęła się nowym w swoim kraju gatunkiem teatru interaktywnego. Tamás Jaszáy (Węgry) mówił o teatrze Krékatör, który od początku swej działalności uprawiał właśnie „teatr poza teatrem”, a teraz można o nim powiedzieć, że cały świat jest dla niego teatrem. Valda Čakare z Łotwy dowodziła tezy, że identyfikacja narodowa (tak ważna dla obywateli jej kraju) jest z natury teatralna. Dominika Łarionow (Polska) opisała zmianę roli widza w teatrze poza teatrem. Zakończyła sesję Sanja Nikčević z Chorwacji – jej zdaniem wśród dramaturgów /scenarzystów panuje trend, dający się opisać zawołaniem: „Znajdźmy coś brzydkiego w naszym domu !”.

Seminarium podsumował Don Rubin (Kanada). Stwierdził, że w teatrze dokonują się zmiany różnego rodzaju, ponieważ on sam musi iść naprzód. Zapytał, „czy można dotykać ziemi nie krzywdząc jej?”

O godz. 16:00 rozpoczęło się spotkanie z polskimi twórcami, którzy rozmawiali o polskim teatrze dzisiaj. W dyskusji wzięli udział: Jan Englert (dyrektor Teatru Narodowego), Jacek Głomb (dyrektor Teatru im H. Modrzejewskiej w Legnicy), Renata Jasińska (dyrektor Teatru Arka we Wrocławiu) i Sylwester Biraga (dyrektor off Teatru Druga Strefa). Rozmowę poprowadziła Walentyna Mikołajczyk- Trzcińska.

Ewa Sośnicka – Wojciechowska

 

30 marca

 

Zgromadzenie Generalne AICT podsumowało ostatnie dwa lata pracy AICT i udzieliło absolutorium ustępującym władzom. Zgromadzenie ponownie wybrało na przewodniczącego IATC/AICT prof. Yun-Cheol Kima. Na Sekretarza Generalnego ponownie został wybrany Michel Vais. Komitet Wykonawczy powierzył Tomaszowi Miłkowskiemu funkcję nowego wiceprzewodniczącego IATC/AICT.

 

Leave a Reply