Przejdź do treści

Wiśniewski z Boyem

W siedzibie poznańskiego Teatru Nowego odbyła się 16 grudnia uroczystość wręczenia Januszowi Wiśniewskiemu Dorocznej Nagrody im. Tadeusza Żeleńskiego Boya za wybitne osiągnięcia teatralne, przyznanej przez polską sekcję AICT. Artysta dedykował nagrodę swoim współpracownikom z Teatru Nowego.
Janusz Wiśniewski po otrzymaniu Nagrody z rąk prezesa polskiej sekcji AICT, Tomasza Miłkowskiego

W laudacji Tomasz Miłkowski przypomniał dorobek artystyczny Janusza Wiśniewskiego, podkreślając rangę jego teatru autorskiego. Przywołał fragment kończonej właśnie książki „Europa kaput, czyli Janusz Wiśniewski ratuje świat”:

 

„Od początku, kiedy wykuwały się zręby jego teatru autorskiego, Janusz Wiśniewski poszukiwał ratunku dla człowieka. Początkowo wydawałoby się, że całą uwagę skupia na wieszczeniu katastrofy – stąd pisano wiele o jego czarnowidztwie czy katastrofizmie. W szczególności „Koniec Europy” dawał asumpt do takich przypuszczeń – oto na horyzoncie pojawiła się nowy katastrofista z kasandrycznym rozmachem, wieszczący upadek tego świata. Tymczasem nie uchylając znaczenia przestrogi, Wiśniewski poszukiwał sposobu zadawania poważnych pytań o kondycję człowieka, o losy świata i moralny osąd morza nieprawości w taki sposób, aby nie wypadły śmiesznie, pompatycznie albo nazbyt naiwnie. Stąd jego świadome „przymierze” z tandetą, zalewającą kulturę współczesną: „Nie dla paradoksu, ale dlatego, że materia tandety jest szczególnie urzekająca – tłumaczył – postanowiłem od tej tandety nie uciekać. Dlatego koniec Europy w moim przedstawieniu jest jakby sensacją z ilustrowanych pism, cyrkiem i brzydotą, opowieścią zasłyszaną w zakładzie fryzjerskim, sensacją naiwną i budzącą emocje. W takim klimacie wszystkie pytania do tyczące losów świata są wiarygodne i na miejscu”i.

Tę doniosłą ideę jego twórczości łatwo prześlepić albo wykpić. Można jednak zobaczyć w niej swego rodzaju misję: „Wiśniewski jest niejako fenomenologiem kultury – poprzez podważanie fałszywych toposów i mitów próbuje ocalić ich istotne treści”i (Michał Merczyński) Czasem ocalenie, oznacza bicie na alarm: „Koniec Europy” zawiera niet ylko program estetyczny Wiśniewskiego, ale i jego ideologię: protest humanisty przeciw szantażowaniu świata śmiercią” (Tomasz Raczek)”.

            Materialnym wyrazem Nagrody jest rzeźba autorstwa Wiesława Janasza i pamiątkowy dyplom zaprojektowany przez Janusza Golika. Laureat zebrał ciepłe gratulacje od Zespołu, Loży Patronów i przyjaciół.

 

Leave a Reply