O "(A)polonii" Krzysztofa Warlikowskiego pisze Tomasz Miłkowski.
Nowy Teatr jeszcze w budowie, ale pierwszą premierę ma już za sobą. „(A)polonia”, przygotowana z multimedialnym rozmachem w hali byłej Wytwórni Wódek Koneser, mogła być przedstawieniem wielkim, ale (na razie) jest tylko niespełnionym pomysłem. Krzysztof Warlikowski zamierzył skonfrontować „Oresteję” Ajschylosa, mord założycielski Europy, z Holocaustem, jej dojrzałą i wciąż nierozliczoną zbrodnią. Postawił obok siebie poświęcenie Alkestis (z tragedii Eurypidesa), która postanowiła umrzeć za męża, z poświęceniem Apolonii (uwiecznionej przez Hannę Krall), ratującej żydowskie dzieci, a której ojciec nie wybrał zamiast niej losu ofiary hitlerowców.
Kto chce powiedzieć za dużo, traci oddech. Tak i jest tym razem – druga część widowiska grzęźnie w obszernym monologu-wykładzie zaczerpniętym z „Elizabeth Costello” Coetzee'ego, z którym zupełnie nie radzi się sobie Anna Radwan. Zresztą trudno się dziwić, bo jak stawić czoło ryzykownemu porównaniu Holocaustu z ubojem zwierząt rzeźnych, którym epatuje publiczność Noblista. Monolog rozsadza dramaturgię, podobnie jak na manowce spycha ją sprawozdanie ze Studia Kibel (po co reżyser bawi się językiem zaczerpniętym z reality show, pozostanie tajemnicą), w którym toczy się sąd nad Orestesem czy też parada Apolla z wytatuowanym kolorowo penisem.
Przydałoby się w tym bałaganie więcej porządku (intelektualnego i estetycznego), czemu próbowała sprostać Renate Jett ze swymi porywającymi songami. Po spektaklu zostanie kilka zdumiewających osiągnięć aktorskich (Andrzej Chyra, Magdalena Cielecka, Małgorzata Hajewska-Krzysztofik) i żal, że Warlikowski, zamiast pokazać piekło moralnych katuszy, ugrzązł w czyśćcu wątpliwych etycznie prowokacji.
Tomasz Miłkowski
Krzysztof Warlikowski, „(A)pollonia”, reżyseria Krzysztof Warlikowski, scenografia i kostiumy Małgorzata Szczęśniak, muzyka Paweł Mykietyn, Renate Jett, Piotr Maślanka, Paweł Stankiewicz, songi Renate Jett, reżyseria świateł Felice Ross, dramaturgia(gr. dramatourgia), 1. twórczość dramatyczna, ogół utwo... More Piotr Gruszczyński
Tekst publikowany w Stolicy, 2009 nr 6